Familie Krol met Doro rechts onderin aan haar moeders zijde, 1969

Creativiteit had van nature een plek binnen het gezin. Twee van haar zussen werden eveneens kunstenaar. De oudste, Maria, nam Doro als jong meisje mee naar musea en liet haar kennismaken met kunst. Die combinatie van karakter en afkomst voedde haar diepe verbondenheid met de natuur, waarmee ze van jongs af aan vertrouwd was.

Als kind was ze vrolijk, spontaan en nieuwsgierig – een kleine druktemaker met oog voor haar directe omgeving: mens, dier en landschap. Vooral over haar eigen geitjes ontfermde ze zich liefdevol. Al vroeg voelde ze zich aangetrokken tot het andere, het eigenzinnige.

Doro met geitje, 1973

Een eigen taal vinden

Op school liep ze tegen beperkingen aan: lezen en schrijven werden thuis weinig gestimuleerd – niet uit onwil, maar omdat het boerenbedrijf veel aandacht en inzet vroeg. Haar dyslexie zorgde ervoor dat taal vaak als een obstakel voelde.

Ze volgde de IVO-mavo en daarna de opleiding Cultureel Werk. In die periode ontdekte ze alternatieve muziek en bezocht ze optredens van experimentele bandjes in De Pul (Uden) en later in De Effenaar (Eindhoven). De vervormde tonen, vreemde ritmes en onverwachte klanken prikkelden haar verbeelding – eigenzinnig en net even anders. Precies zoals zijzelf.

Koeien in weiland 2016 Olieverf op doek, 60 x 80 cm

Van klank naar beeld

Diezelfde behoefte aan experiment en expressie vond later een nieuwe uitlaat-klep in de beeldende kunst. Na haar opleiding Cultureel Werk werd ze toegelaten tot het tweede jaar van de kunstacademie in Arnhem, richting Vrije Kunst.

Dat bleek een grote stap. Ze voelde zich vaak onzeker. De taal van de kunstwereld – theoretisch en abstract – sloot niet aan bij haar eigen manier van werken. Wat er gezegd werd, bleef soms ongrijpbaar en creëerde afstand: tussen haar, haar werk en haar omgeving.

Ze begon te schilderen wat ze kende en wat haar geruststelde: dieren, vooral gei-ten – haar vertrouwde metgezellen van vroeger. Zo ontstond een persoonlijke beeldtaal, gevormd door ervaring, intuïtie en de behoefte zich zonder woorden uit te drukken.

Ruimte voor eigenheid

Op de kunstacademie maakte ze, naast haar vertrouwde geitjes, ook ’t Buchje Snabignieg – een boekje in haar ei-gen, unieke taaltje, waarin elke tekening werd vergezeld door een persoonlijk verhaaltje. Dit werk was zo bijzon-der voor haar dat ze het boekje liet drukken bij KNUST, de stencildrukkerij in het kraakpand De Westland.

Tijdens haar opleiding werkte ze expressief en intens. Ze schilderde veel, en haar werk werd gezien en gewaar-deerd. Docenten vergeleken het met dat van kunstenaars uit Der Blaue Reiter.

Ze was langere tijd actief binnen het kunstenaarsinitiatief Extrapool – een grote inspiratiebron voor haar, waar ei-genzinnige kunstenaars, muzikanten en grafisch ontwer-pers van over de hele wereld samenkwamen om te wer-ken, op te treden en te exposeren.

Doro zet haar Buchje Snabignieg in elkaar, 1986
Performance van Doro met ’t Buchje Snabignieg in een karretje, 1987

Het waren bijzondere evenementen, waarin samenwerking en experiment centraal stonden: handgemaakte boekjes, installaties en performances waarin verschillende discipli-nes op een vanzelfsprekende manier samenvielen.

Langzaam maar zeker vond ze haar eigen weg. Niet door vaste methodes te volgen, maar door trouw te blijven aan haar eigen ritme. Haar werk werd gezien – juist vanwege die eigenheid.

Boom 1987 Acrylverf op doek, 110 x 131 cm
Acrylverf op doek, 160 x 150 cm

In de ordening van het oog

Een ontmoeting met een architect uit Oost-Europa inspireerde haar om opnieuw te kijken naar ritme en ordening. Tijdens een reis naar Praag werd ze geraakt door een andere manier van zien – door de lens van geschiedenis, verval en schoonheid.

Ze begon te experimenteren met film, muziek en foto-grafie, en ontwikkelde werkvormen waarin verschil-lende disciplines elkaar versterkten.

Het proces van herhaling – het zoeken naar patronen in de natuur en in de stad – kreeg een centrale plek in haar werk. Niet als een mechanisch motief, maar als een meditatief gebaar: alsof ze met elke herhaalde vorm opnieuw contact maakte met iets essentieels.

Drieluik KOT 1993 Olieverf op linnen, canvas, 35 x 80 cm

Dierbaar detail

Die gelaagdheid kwam ook sterk tot uitdrukking in haar Dierenkabinet. In 1999 kreeg ze als kunstenaar toe-gang tot meerdere collectiedepots van natuurhistorische musea. Met grote zorg koos ze daar een reeks opgezette dieren uit. Haar onder-zoek richtte zich vooral op huids-tructuren, leefgewoonten en sub-tiele details – zoals haartjes, pootjes en andere kleine kenmerken.

Het resultaat was een tentoonstel-ling waarin haar eigen werk – schil-derijen, installaties en foto’s – werd gecombineerd met de uitgekozen dieren.

Doro exposeert inmiddels internationaal – in galeries van Praag tot Amsterdam, in musea van Rotterdam tot Parijs, en in de buitenlucht: van Oerol tot Armada aan de Waal. Met haar Animal Cabinet (Dierenkabinet) vulde ze gedurende drie maanden zelfs de gehele bovenverdieping van het Nationaal Museum voor Natuurgeschiedenis in Luxemburg.

Maar ze beperkt zich niet tot langdurige tentoonstellingen: ook in kortdurende performances weet ze haar dierenkunst tot leven te brengen – zoals te zien was in de tuin van Museum Kröller-Müller.

Het Dierenkabinet in schuur van tante Doortje op het Oerol Festival, 1997 © Doro Krol
Het Dierenkabinet in schuur van tante Doortje op het Oerol Festival, 1997 © Doro Krol
Artikel uit de Haagsche Courant van woensdag 4 augustus 1999

Waar leven en kunst samenvallen

In oktober 2000 werd haar zoon Doedoe geboren. In diezelfde maand opende LUX – het nieuwe huis voor film, kunst en cultuur in Nijmegen. Voor Doro voelde deze samenloop als een symbolisch nieuw begin: het moederschap bracht zowel verstilling als nieuwe inspiratie, terwijl LUX haar een plek bood waar kunst, ontmoeting en experiment samenkwamen. Doro werkte er als programmamaker Beeldcultuur. Ze ontwikkelde projecten zoals Kunst aan Tafel, Filmfront, en was ‘Miss Match’ bij Filmflirt.

Doedoe werd al snel een terugkerend onderwerp in haar fotoseries en videoprojecten – als acteur én spiegel: een vrolijke, nieuwsgierige gids in haar beeldende wereld.

Doro bleef creëren, organiseren en zich verbinden – vaak op meerdere fronten tegelijk. Tot haar lichaam op de rem trapte.

Na een lange periode van voortdurend doorgaan, grenzeloos werken en non-stop creatief zijn, dwong een hernia haar tot volledige stilstand. Het lichaam gaf een duidelijk signaal: zo kon het niet langer.

culture boy twice 2004
Yes we can 2009

Breek- en keerpunt

De werken uit die periode maken voelbaar hoe het is om letterlijk en figuurlijk stilgezet te worden. Ze tonen een fase van loslaten, van opnieuw naar binnen keren en van stilstaan bij grenzen die jarenlang waren genegeerd.

Maar na het dieptepunt kwam ook weer licht. In de stilte ontstond ruimte voor nieuwe inzichten, voor andere vormen van creativiteit en verbinding. Het werd geen terugkeer naar het oude tempo, maar een verschuiving naar een andere manier van zijn – bewuster, rustiger, met meer richting.

Vanuit deze periode ontstonden nieuwe rollen en initiatieven, waaronder die van nachtburgemeester – een titel die niet alleen symbool stond voor haar betrokkenheid bij het nachtleven van de stad, maar ook voor haar vermogen om in de luwte verbinding te maken.

Mijn vader en moeder 2009 Olieverf op doek, 130 x 130 cm

Kunst als gemeenschap

In Nijmegen groeide ze uit tot een vertrouwd gezicht – vooral tijdens haar periode als nachtburgemeester, van 2010 tot 2014. In die rol gaf ze vorm aan projecten waarin verbinding centraal stond: met de stad, met de nacht en met mensen die niet altijd vanzelfsprekend worden gezien of gehoord.

Kunst was daarin geen doel, maar een middel – een manier om nabijheid te creëren en ruimte voor gesprek.

In diezelfde periode ontmoette ze haar levenspartner Jaap. Bij hem vond ze rust en stabiliteit – zowel in haar leven als in haar kunst.

Nachtburgemeester (2010-2014)

Een landschap in beweging

In recentere jaren is Doro Krols schilderkunst tot rust gekomen. De uitbundigheid van vroeger heeft plaatsgemaakt voor een subtiele, heldere eenvoud. Die rust vindt ze ook in de vele lange wandelingen die ze maakt in haar geliefde Ooijpolder – het landschap vlak bij haar atelier.

Al wandelend vertraagt ze. Ze kijkt, en ontdekt steeds weer iets dat ze eerder niet zag: hoe een tak hangt, hoe een vorm zich aftekent tegen de lucht, hoe stilte iets zichtbaar maakt.

In de zomermaanden begint haar dag met een vroege duik in de Bisonbaai. Terwijl de wereld nog moet ontwaken, zwemt ze een paar slagen door het frisse water. Daarna zit ze even aan de oever. Ze kijkt, zonder iets te moeten. Het water, het licht, de rust van het vroege uur – het helpt haar om de dag langzaam binnen te laten komen.

Acryl op doek - 20 x 30 cm © Doro Krol

Die aandacht en vertraagde manier van kijken neemt ze mee haar atelier in. Ze schildert het niet alleen zoals het eruitziet, maar ook zoals het voelt. Licht, schaduw, seizoen, geluid – het zit allemaal verweven in de manier waarop kleurvlakken elkaar raken. Haar werk is niet bedoeld om imposant te zijn, maar om zachtjes een andere blik aan te reiken.

Het schilderachtige landschap van de Ooijpolder ligt letterlijk aan haar voeten en biedt haar een bijna onuitputtelijke bron van inspiratie. Waar ze aanvankelijk – op het oog – traditionele landschappen schilderde, ontwikkelt haar werk zich nu richting een meer expressionistische benadering.

Ze werd qua kleurenpalet weleens met David Hockney vergeleken, al is ze zelf van mening dat ze beter met kleur omgaat dan hij – een uitspraak met een knipoog, maar welgemeend. Die vergelijking, én haar reactie daarop, zeggen iets over haar werk: eigenzinnig, speels en vol vertrouwen.

Door niet te haasten, maar stil te staan en te kijken, kun je – net als Doro – iets opmerken dat er altijd al was, maar nu pas wordt gezien.

2007 Kunstenaarsportretten Doro Krol van Berth Herckenrath

Blijf in contact

Nieuwsbrief

Abonneer je op mijn nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van het laatste nieuws, ontdek als eerste het nieuwe werk en ontvang exclusieve informatie en updates.